Hoe vaak hopen we niet dat een taboedoorbrekende film een kantelpunt betekent? Maar met het succes van Babygirl, The Substance en het boek All Fours lijkt er nu toch wezenlijk iets veranderd: vrouwen van boven de 50 zijn hot. Wat vinden de critici ervan?
Elise van Dam schrijf in Het Parool dat de hoofdpersoon in All Fours mijmert dat begeerte je onhandig hoort te maken. Babygirl laat volgens haar precies dat onhandige, stuntelige zien. Ook verwijst ze naar het concept van Carl Jung, die refereert aan het ‘voorlopige leven’: het gevoel dat je huidige leven een soort ‘plaatshouder’ is voor een grootser leven dat elk moment kan aanvangen. Die gedachte ziet ze zowel in Babygirl als All Fours terug.
In Babygirl blijkt hoofdpersoon Romy al negentien jaar haar orgasmes te faken – ze loopt na de seks de kamer uit om ergens anders in huis porno te kijken en wél haar hoogtepunt te bereiken. Haar affaire met de jonge Samuel wakkert iets nieuws in haar aan, een gevoel waarvan ze niet eerder wist dat ze het met haar partner kon delen. Ook in Babygirl beleeft de hoofdpersoon een stomende affaire die haar kijk op seksualiteit verandert.
Toch keren ze allebei terug naar hun oude leven. Maar: er is wel degelijk iets veranderd. Van Dam ziet Babygirl en All Fours als een pleidooi om ‘het beest in jezelf los te laten’. ‘Want een beest wordt pas gevaarlijk als je het altijd negeert. Beter geef je het zo nu en dan een koekje.’
Lotte Houwink ten Cate houdt aan Babygirl juist een ander gevoel over: de film speelt met conventies, maar breekt er niet mee, schrijft ze in een opiniestuk in de Volkskrant. ‘In Nederland klinkt unisono lof voor Babygirl en dat is, gezien Reijns grote prestatie, zeer begrijpelijk. Maar dat de film geprezen wordt als subversief is verrassend. Naar mannen die zich seksueel laten domineren door vrouwen kijken we nauwelijks. Maar het verlangen van sommige vrouwen naar vernedering, wordt gretig verbeeld.’
Houwink ten Cate had het pas écht revolutionair gevonden als een oudere vrouw met rimpels en grijs haar zich zo naakt zou tonen – in tegenstelling tot het afgetrainde lichaam van Kidman. ‘Vrij van schaamte en blakend van het zelfvertrouwen, die de seks van haar leven heeft. Het is wachten tot de vrouw zichzelf bevrijdt.’
De Britse krant The Guardian geeft Baby Girl slechts twee sterren. Volgens de recensent is het de film ‘BDSM-light’, en gaat het veel meer over het leeftijdsverschil tussen de twee geliefden en de bijbehorende machtsverhoudingen. De New York Times spreekt van een ‘hitsig, onbeleefd gevoel voor humor’ – dat klinkt behoorlijk on brand voor een Nederlandse film. Halina Reijn wordt geprezen om haar oog voor detail, ‘van haar glimmende lippenstift tot haar wankelende hakken’.
Volgens de krant behandelt Reijn de affaire op een discrete manier, met een choreografie die sterke gevoelens losmaakt en prachtige belichting. ‘Het is een plezierig verhaal over bevrijding, zelfs als haar zoektocht naar existentiële vrijheid teleurstellend beperkt blijft. Reijn en haar collega’s brengen de film naar steeds diepere lagen, waardoor je zelf nadenkt over de verschillende mogelijkheden van de personages. Kidman drijft Babygirl tot een hoogtepunt met een optreden dat je aan het lachen kan maken, en dat een rauwe kwetsbaarheid onthult die schokkend kan zijn. Het is het meest rauwe element van de film, en het is pure extase.’
De werken maken duidelijk conflicterende gevoelens los bij de critici. Dat de recensies zo uiteenlopen, kun je – afhankelijk van je smaak, natuurlijk – juist als een goed teken opvatten. Ze zijn bedoeld om mensen aan het denken te zetten, om ze een gevoel van ongemak te bezorgen en ze niet onberoerd achter te laten. Babygirl, The Substance en All Fours hebben een waterval aan recensies, podcasts en andere besprekingen geïnspireerd, waar telkens vragen worden gesteld over wat het betekent om een vrouw van boven de 50 te zijn. En dat gesprek kan niet vaak genoeg worden gevoerd.
Informatief