De oprichter van het bekende ondergoedmerk Spanx, Sara Blakely, kreeg als kind tijdens het avondeten een ongebruikelijke vraag van haar vader: ‘Hoe heb je deze week gefaald?’ Blakely’s vader moedigde haar aan te falen, zegt ze later tegen The New York Times. Hij vroeg haar wekelijks naar haar mislukkingen, en als ze er geen te melden had, was hij teleurgesteld.
Blakely kreeg een high five toen ze auditie deed als cheerleader en niet werd aangenomen. Net als toen ze niet werd gekozen als klassenoudste op de middelbare school. ‘Ik wist dat het meest populaire meisje zou winnen, maar ik was door mijn vader getraind om voor de ervaring toch mee te doen.’
Amy Edmondson, hoogleraar leiderschap aan Harvard, schreef er het boek Goed fout over, waarin ze beschrijft hoe we een gezonde relatie met onze mislukkingen kunnen opbouwen. Zo is het volgens haar belangrijk om ons falen in de juiste context te zien. Als iets mislukt, heeft ons brein de neiging dit tot enorme proporties op te blazen, waardoor een gevoel van angst overblijft en je minder snel opnieuw je kansen waagt. Belangrijk is om jezelf de vraag te stellen wat je wilde doen, en wat er in de praktijk gebeurd is, omdat je dan vaak tot de conclusie komt dat lang niet álles verloren is en je nog best wat kunt bijsturen. ‘Door deze vragen te stellen, en er bijvoorbeeld over in een dagboek te schrijven, voorkom je dat je in paniek raakt of je mislukking veel te groot maakt.’
Zie falen als een afslag, niet als een einde
Daarnaast is het belangrijk om niet te lang stil te blijven staan bij wat er misging en je te wentelen in schaamte, maar om je te richten op wat je kunt doen om van koers te veranderen. Door een mislukking te zien als het tegenovergestelde van succes, beland je op een dood spoor. Maar door iets dat fout ging te zien als een afslag die je op een nieuw spoor brengt, blijf je in beweging. Denk bijvoorbeeld aan een mislukte relatie, die je in de toekomst misschien bij een partner brengt die veel beter bij je past, je meer zelfstandigheid brengt of de relatie met vrienden en familie ten goede komt.
En hoewel we het moeilijk vinden, is het heel goed om eerlijk te zijn over wat er misgaat en deze mislukkingen te delen met anderen. ‘Juist door open te zijn over ons falen, gaan we vaak een intieme band aan met de mensen om ons heen. We houden allemaal van mensen die eerlijk zijn. En het laat ons zien dat we allemaal fouten maken.’
Wat we van onze pubers wel niet kunnen leren
Een misschien onverwachte, maar goede leermeester op het gebied van falen: pubers. De pubertijd is bij uitstek een leeftijd waar mislukkingen aan de orde van de dag zijn: een onvoldoende halen, afgewezen worden door je eerste crush, wel door de grond kunnen zakken bij een mislukte presentatie. En dus liet een journalist een groep pubers het boek Want to Thrive? First, Learn to Fail lezen van Jancee Dunn.
Een van de tieners herinnert zich haar eerste muziekles, waarbij de docent zei dat ze hoe dan ook fouten zouden maken: dat is onderdeel van het proces. ‘Dit heeft me echt anders naar fouten laten kijken. Hierdoor zie ik een onvoldoende niet meer als iets rampzaligs, maar als een kans om te leren wat ik beter kan doen.’
Maar ook: falen is niet het eind van de wereld, zegt een van de pubers. Dat klinkt logisch, maar als we ouder worden lukt het ons vaak om mislukkingen te omzeilen. Hierdoor neemt juist onze angst om te falen toe; we hebben het al zo lang niet gedaan. ‘Toen ik een onvoldoende voor een test kreeg zakte de grond even onder mijn voeten weg. Maar een paar minuten later voelde ik: ik ben er nog. De angst om te falen was eigenlijk veel erger dan het falen zelf.’
Oeps-vergadering
Want wat nog veel erger is dan falen? Nóóit falen. Altijd voor de veilige route kiezen, omdat je bang bent om onderuit te gaan. Kritiek uit de weg gaan, door misschien niet te doen wat jij het liefst zou willen, maar te kiezen voor wat je denkt dat de ander van je verwacht.
Spanx-oprichter Sara Blakely werd miljardair met haar corrigerend ondergoed, terwijl ze eigenlijk rechten wilde studeren maar zakte voor haar toelatingstest. Ze werkte als eekhoorn in Disneyland en verkocht faxmachines, terwijl ze zeven jaar lang probeerde haar product aan de man te brengen. In die periode kreeg ze oneindig vaak nee te horen. Toch hield ze vol, en worden nu in de vele kantoren van Spanx regelmatig ‘oeps-vergaderingen’ gehouden, waar ze zelf het goede voorbeeld geeft door te beginnen met haar eigen mislukking van die week.
Informatief
DE KRACHT VAN FALEN: WAAROM WE ONZE MISLUKKINGEN MOETEN KOESTEREN
