Informatief

DE INVLOED VAN DE OVERGANG OP JE BREIN

DE INVLOED VAN DE OVERGANG OP JE BREIN

(Goed nieuws! Je kunt veel schade voorkomen!)

Vrouwen krijgen vaker Alzheimer dan mannen. Ook worden de symptomen bij vrouwen meestal later herkend, terwijl ze sneller achteruitgaan. Dat verschil lijkt deels te komen door hormonale veranderingen rond de overgang. Ook leefstijl speelt een belangrijke rol, net als sociale omstandigheden die stress kunnen veroorzaken, zoals zorgtaken.

Veel vrouwen zijn gewend alle ballen in de lucht te houden, iedere dag weer. We zorgen ervoor dat alles en iedereen - echtgenoten, kinderen, ouders en/of huisdieren - verzorgd, gevoed en gepamperd zijn. Vaak vergeten we daarbij onszelf. ‘Ik eet wel even snel iets onderweg’, of ‘ik eet dat restje tosti van de kinderen wel op’, of erger nog: we slaan een maaltijd over. Sporten? Geen tijd. En dat ene glas wijn na een drukke dag kan vast geen kwaad. ‘Ik heb het verdiend.’ En het motto ‘als zij gelukkig zijn, ben ik het ook’, doet het ook altijd goed. Maar, het is tijd voor verandering! Want voeding, beweging én zelfzorg spelen een belangrijke rol in de gezondheid van ons brein.

Overgang als "neurologisch keerpunt"
De overgang is een cruciale periode voor de hersengezondheid van vrouwen. De afname van oestrogeen lijkt namelijk een belangrijke risicofactor te zijn in het ontwikkelen van Alzheimer. Veel vrouwen krijgen last van vergeetachtigheid, een verminderd concentratievermogen en brain fog. Meestal zijn deze klachten tijdelijk, maar voor sommige vrouwen kunnen ze een eerste teken zijn van grotere neurologische veranderingen. Hoewel tot nu toe nog niet is aangetoond dat het een directe oorzaak is, is het wel duidelijk dat de overgang een kwetsbare fase is waarin erfelijke aanleg en leefstijl samenkomen.

The Menopause Brain
Lisa mosconi schreef er een boek over: ‘The Menopause Brain’. Daarin stelt ze dat de overgang ook een neurologische overgang is, niet alleen een hormonale. MRI-scans laten zien dat de hersenactiviteit, hersenstructuur en stofwisseling bij vrouwen in de overgang significant verandert — vaak jaren vóór er symptomen van Alzheimer ontstaan. Ze bespreekt verschillende manieren om de gezondheid van je hersenen te ondersteunen voor, tijdens en na de menopauze.

Anticiperen in plaats van reageren
Nog altijd worden veel vrouwen door de overgang overvallen, het is een periode van trial and error. Ze slaan zich er gaandeweg doorheen en reageren vooral op de veranderingen die merkbaar zijn. Het lijkt een beetje op die ballen die we dagelijks in de lucht proberen te houden. Terwijl we op veel dingen kunnen anticiperen - en zo een hoop ellende kunnen beperken of zelfs voorkomen. Hoe? Op verschillende manieren. Hormoontherapie kan uitkomst bieden, er wordt momenteel veel onderzoek gedaan naar de invloed ervan op veranderingen in het brein. Er zijn verschillende therapieën mogelijk, vraag vooral uitgebreid advies aan je huisarts, gynaecoloog of maak een afspraak bij de overgangspoli. Maar er is meer. Ook veranderingen in lichaamsbeweging, voeding en een goede dosis zelfzorg zijn belangrijke preventiemaatregelen.

“Als er een pil bestond die deze resultaten zou boeken, zouden we ervoor in de rij staan.”

Lichaamsbeweging
Regelmatig sporten verkleint het risico op Alzheimer aanzienlijk. Als er een pil bestond die deze resultaten zou boeken, zouden we ervoor in de rij staan. Iedere dag bewegen dus! Wil of kan je niet naar de sportschool? Tuinieren, je huis van onder tot boven poetsen, of twee keer per dag goed wandelen (met of zonder hond) geldt ook. Bij voorkeur vul je dit wel aan met krachttraining. Koop een set gewichtjes en doe thuis wat oefeningen, iedere dag. En doe bijvoorbeeld een paar squats tijdens het tandenpoetsen. Er zijn zoveel ‘trucjes’ om een beweegroutine in je dagelijks leven te passen, zonder dat je veel tijd hoeft in te leveren.

Voeding
Voeding is ontzettend belangrijk. Eet zoveel mogelijk vers en zo min mogelijk bewerkt voedsel. En eet biologisch waar mogelijk. Helaas bevat niet biologische groente en fruit vaak veel bestrijdingsmiddelen die schadelijk zijn voor je gezondheid. Een gezond voedingspatroon bestaat uit veel groente, fruit, volkoren producten en goede vetten zoals vette vis, avocado, noten en zaden. Beperk suiker en alcohol zoveel mogelijk.

Zelfzorg
Ja, echt. Me-time is heel erg belangrijk. Even was deze term heel populair, inmiddels durft bijna niemand het meer hardop te zeggen, omdat het alweer belachelijk wordt gemaakt. Ik zeg, gewoon blijven benoemen. Tijd voor jezelf is simpelweg heel belangrijk. Even tot rust komen en je stressniveau laten dalen. Stress verstoort namelijk je hormoonbalans (nog verder) en dan ben je nog verder van huis. Doe iets wat je fijn vindt om te doen, of doe even helemaal niets. Ongeveer alles wat jij fijn vindt, werkt.

Goed en slecht nieuws
Zullen we maar beginnen met het slechte nieuws? Het slechte nieuws is dat de invloed van oestrogeen nog veel groter is dan we dachten. Het goede nieuws is dat we er heel veel aan kunnen doen. We zeiden het al eerder, de overgang is geen einde, maar een transitie. En we krijgen steeds meer tools in handen om deze zo vloeiend mogelijk te laten verlopen.

Reactie plaatsen

Let op: opmerkingen moeten worden goedgekeurd voordat ze worden gepubliceerd.